Z przepisu lekarza o działaniu miejscowym

Leki na TRĄDZIK dostępne z przepisu lekarza

Opublikowano: 2013-09-04

PODZIAŁ ZE WZGLĘDU NA SPOSÓB PODANIA

1) MIEJSCOWO - zewnętrznie na skórę

2) WEWNĘTRZNIE

PODZIAŁ ZE WZGLĘDU NA RODZAJ SUBSTANCJI

1) ANTYBIOTYKI

2) RETINOIDY

3) HORMONY

4) WITAMINY

5) PREPARATY ZŁOŻONE

1.1. ANTYBIOTYKI na trądzik do stosowania zewnętrznego

ANTYBIOTYKI miejscowe włącza się do leczenia trądziku w przypadku wystąpienia bakteryjnego stanu zapalnego. Substancje najczęściej stosowane na trądzik należące do tej grupy leków to:

ANTYBIOTYKI DO UŻYTKU ZEWNĘTRZNEGO

1) ERYTROMYCYNA

2) KLINDAMYCYNA

ANTYBIOTYK O DZIAŁANIU MIEJSCOWYM1.1.1. ERYTROMYCYNA

DZIAŁANIE: hamuje wzrost bakterii Propionibacterium acne

STOSOWANIE: dwa razy dziennie na zmiany trądzikowe

PREPARATY: DAVERCIN 2,5% żel i roztwór, AKNEMYCIN 2% maść i roztwór

UWAGA: może wystąpić podrażnienie, zaczerwienienie lub wysuszenie naskórka, a w przypadku długotrwałego stosowania może dojść do nadkażenia bakteriami opornymi na działanie ertromycyny lub drożdżakami

Z reguły preparaty te są dobrze tolerowane, a objawy uboczne występują niezwykle rzadko.

ANTYBIOTYK O DZIAŁANIU MIEJSCOWYM 1.1.2. KLINDAMYCYNA

DZIAŁANIE: hamuje wzrost bakterii Propionibacterium acne, a także paciorkowców Streptococcus pyogenes oraz gronkowców Staphylococcus aureus (co ma duże znaczenie w ewentualnym nadkażeniu ran tymi bakteriami).

STOSOWANIE: dwa razy dziennie na zmiany trądzikowe

PREPARATY: CLINDACNE 1% żel, DALACIN T 1% żel i emulsja, KLINDACIN T 1% żel, NORMACLIN 1% żel, ZINDACLIN 1% żel

Z reguły preparaty te są dobrze tolerowane, a objawy uboczne występują niezwykle rzadko.

1.2. RETINOIDY na trądzik do stosowania zewnętrznego

RETINOIDY są pochodnymi witaminy A. Wykazują wielokierunkowe działanie: spowalniają proces rogowacenia naskórka (redukują w ten sposób ilość zaskórniaków), zmniejszają produkcję i ułatwiają wyprowadzenie wydzieliny gruczołów łojowych, a także ograniczają zakażenie bakteriami Propionibacterium acne. Leczenie tą grupą leków należy rozpocząć od dawek przyjmowanych co trzeci lub co drugi dzień, ze względu na uciążliwe efekty uboczne, które pojawiają się w trakcie kuracji.

Substancje najczęściej stosowane na trądzik należące do tej grupy leków to:

RETINOIDY DO UŻYTKU ZEWNĘTRZNEGO

1) ADAPALEN

2) ISOTRETINOINA

3) TAZAROTEN

4) TRETINOINA

RETINOID O DZIAŁANIU MIEJSCOWYM 1.2.1. ADAPALEN

DZIAŁANIE: poprzez wpływ na syntezę komórkowego materiału genetycznego modyfikuje procesy związane z nieprawidłowym rogowaceniem komórek mieszków włosowych oraz nasila procesy związane ze złuszczaniem komórek.

STOSOWANIE: raz dziennie na umytą i osuszoną skórę (10-15 min. po umyciu)

PREPARATY: DIFFERIN 0,1% żel i krem

UWAGA: może wystąpić podrażnienie, zaczerwienienie lub wysuszenie naskórka, zapalenie skóry, ból. W przypadku pojawienia się reakcji zapalnych należy przerwać leczenie. Należy chronić oczy przed kontaktem z preparatem. Unikać ekspozycji na promienie słoneczne.

RETINOID O DZIAŁANIU MIEJSCOWYM 1.2.2. ISOTRETINOINA

Jest syntetyczną pochodną witaminy A.

DZIAŁANIE: Dokładny mechanizm działania nie został poznany, wiadomo jedank, że wpływa na zmniejszenie gruczołów łojowych i znaczne ograniczenie ich aktywności oraz wykazuje słabe działanie przeciwzapalne. Zalecana w ciężkich odmianach trądziku z ryzykiem powstawania blizn.

STOSOWANIE: raz lub dwa razy dziennie na umytą i osuszoną skórę (10-15 min. po umyciu), przez okres co najmniej trzech miesięcy.

PREPARATY: ISOTREX 0,05% żel

UWAGA: Należy chronić oczy przed kontaktem z preparatem. Unikać ekspozycji na promienie słoneczne.

RETINOID O DZIAŁANIU MIEJSCOWYM 1.2.3. TAZAROTEN

Substancja jest prolekiem, który po zastosowaniu ulega przemianie do substancji czynnej.

DZIAŁANIE: mechanizm działania nie został jeszcze do końca poznany. Poprzez wpływ na receptory, a także na syntezę komórkowego materiału genetycznego hamuje aktywność enzymu, który odpowiedzialny jest za procesy związane z nieprawidłowym rogowaceniem komórek.

STOSOWANIE: raz dziennie na umytą i osuszoną skórę (10-15 min. po umyciu), przez okres co najmniej trzech miesięcy. Kuracja może trwać nawet do 12 miesięcy. Na początek należy stosować cienką warstwę preparatu o stężeniu nie większym od 0,05%.

PREPARATY: ZORAC 0,1% i 0,025% żel

UWAGA: Należy chronić oczy, powieki i błony śluzowe przed kontaktem z preparatem. Może wystąpić podrażnienie, świąd, pieczenie, ból oraz złuszczanie się skóry. Unikać ekspozycji na promienie słoneczne. Może również wystąpić nadwrażliwość skóry na czynniki środowiskowe: zimno i wiatr. Nie należy stosować substancji u osób do 18 roku życia (bezpieczeństwo kuracji w tej grupie chorych nie zostało potwierdzone odpowiednimi badaniami). U kobiet w trakcie kuracji tazarotenem bezwzględnie wymagane jest stosowanie skutecznej antykoncepcji ze względu na powodujące uszkodzenia płodu TERATOGENNE działanie leku.

RETINOID O DZIAŁANIU MIEJSCOWYM 1.2.4. TRETINOINA

Jest syntetyczną pochodną witaminy A (retinolu). Stosowana w leczeniu różnych postaci trądziku (z wyjątkiem trądziku różowatego), m.in. trądziku pospolitego zaskórnikowego, grudkowego, krostkowego.

DZIAŁANIE: wpływa na zmniejszenie spoistości komórek gruczołów łojowych, zapobiega gromadzeniu się w przewodach łojowych zrogowaciałych komórek i pozwala na ich udrożnienie. Stymulowany jest również proces złuszczania zrogowaciałego naskórka, a także mechanizm odnowy prawidłowych komórek. Blizny zostają pokryte warstwą naskórka o prawidłowej budowie komórek.

STOSOWANIE: raz lub dwa razy dziennie na umytą i osuszoną skórę (najlepiej 30 min. po umyciu), przez okres od 3 do 6 tygodni. Leczenie najlepiej rozpocząć od stosowania preparatu co drugi dzień (zwłaszcza w przypadku cery wrażliwej), zmniejszy to ryzyko wystąpienia efektów ubocznych.

PREPARATY: Atrederm 0,025% i 0,05% roztwór, Locacid 0,05% krem, Retin-A 0,05% krem,

W postaci roztworów czy etanolowych, czy też glikolowych tretinoina wchłania się lepiej, niż z kremów.

UWAGA: Należy chronić oczy, jamę ustną i inne błony śluzowe przed kontaktem z preparatem. Po naniesieniu preparatu na skórę należy dokładnie umyć ręce. Nie należy łączyć kuracji z innymi substancjami o działaniu złuszczających, o których pisałem wcześniej: kwas salicylowy, rezorcyna, związki siarki. Unikać ekspozycji na promienie słoneczne, gdyż promienie UV w trakcie kuracji mogą wywołać podrażnienie. Po rozpoczęciu kuracji mogą wystąpić okresowe objawy w postaci podrażnienia, zaczerwienienia, łuszczenia naskórka lub pieczenia. Należy wtedy przerwać kurację i po ustąpieniu objawów ubocznych rozpocząć na nowo ale preparatem o mniejszym stężeniu substancji czynnej.

Opublikowano: 2013-09-06

STEROIDY O DZIAŁANIU MIEJSCOWYM 1.3. HORMONY

GLIKOKORTYKOSTEROIDY w terapii trądziku używane są po chirurgicznym oczyszczeniu ropni, w postaci nastrzykiwań zrogowaciałej skóry.

DZIAŁANIE: sterydy wykazują efekt przeciwzapalny, a w przypadku nastrzykiwań wykorzystywane są wywoływane przez nie efekty uboczne, a mianowicie: ścieńczenie naskórka i skóry właściwej oraz zaburzenie ciągłości warstwy rogowej. Jest to następstwo hamowania syntezy kolagenu i elastyny. Po zabiegu nastąpi odbudowa prawidłowej warstwy skóry.

UWAGA: omówione wyżej efekty uboczne i dodatkowo wpływ na osłabienie krążenia skórnego Test używany do oceny siły działania substancji steroidowej na podstawie działania obkurczającego na naczynka krwionośne skóry. Im mocniejsze zblednięcie tym silniejszy steroid.(TEST BLEDNIĘCIA) sprawiają, iż preparaty w postaci maści i kremów zawierające steroidy nie mogą być stosowane w kuracji trądziku (tylko nastrzykiwania w omówionym wyżej przykładzie). Dodatkowo kuracja steroidami może nasilać objawy trądziku lub wręcz prowokować ich powstawanie Zwiększona ekspresja genów dla tzw. receptorów Toll-like (TLRs, Toll-like receptors). Podobny efekt wywołują również Propionibacterium acnes. Postaram się poszukać trochę więcej informacji i omówić znaczenie tego zjawiska w którymś z kolejnych wpisów.(tzw. TRĄDZIK POSTEROIDOWY).

STEROIDY akurat w przypadku trądziku są stosowane tylko w określonych przypadkach, jednak istnieje wiele schorzeń, gdzie ich właściwe użycie daje bardzo dobre efekty. Piszę o tym dlatego, że przez długi okres czasu leki steroidowe były stosowane bardzo nierozsądnie, co zaowocowało pojawieniem się doniesień o licznych działaniach niepożądanych, co z kolei wywołało istną "fobię steroidową". Niektórzy rodzice słysząc, że przepisany dziecku przez lekarza lek to steroid wpadają w panikę. Prawda jest taka że leki nowej generacji mogą być stosowane raz dziennie, ich mechanizm działania został już bardzo dobrze poznany, już nawet na poziomie wpływu na materiał genetyczny, więc efekty uboczne są już zminimalizowane. Kluczowy jest dobór odpowiedniej substancji i jej właściwe zastosowanie, a co najistotniejsze przy kuracji steroidami - przez U dzieci do 4, a u dorosłych do 12 tygodni. ODPOWIEDNI okres czasu. Ja osobiście znam pacjentów, którzy kuracje bardzo silnymi steroidami prowadzili latami, nie zważając na ostrzeżenia. Potem zastanawiali się dlaczego ich skóra dosłownie pęka (nie prawie pęka tylko naprawdę następuje rozerwanie ciągłości skóry), a zakażone rany nie dają się niczym wyleczyć (a to dlatego że długotrwałe stosowanie steroidów sprzyja nadkażeniom i upośledza proces gojenia ran i owrzodzeń).

Długa dygresja o steroidach, które nie mają zbyt istotnego działania akurat w miejscowym leczeniu trądziku, ale są znakomitą grupą leków do zobrazowania pewnego zjawiska. Przede wszystkim to o czym pisałem już wcześniej, że może czasem nie warto ryzykować wystąpienia silnych efektów ubocznych, gdy mamy na twarzy kilka pryszczy (które rujnują nam życie), a z drugiej strony, gdy choroba ma na prawdę ostry przebieg to nie ulegać wtedy panującej fobii ("oczy Ci wyschną, cała skóra zlezie ...") tylko dobrać odpowiedni, silnie działający preparat, który na pewno przy właściwym stosowaniu pozwoli Ci jeżeli nie całkowicie wyleczyć trądzik, to przynajmniej ograniczyć przykre objawy na tyle, że będziesz mógł normalnie funkcjonować.

Jak widzisz dwa skrajne przypadki: z jednej strony "na komara z siekierą", a z drugiej "z motyką na słońce". Wszędzie potrzebny jest zdrowy rozsądek, zwłaszcza w tak ważnej kwestii jak zdrowie.

1.5. PREPARATY ZŁOŻONE DO STOSOWANIA ZEWNĘTRZNEGO

Opublikowano: 2013-09-09

Często dla osiągnięcia lepszych wyników kuracji, czy też w trudnych do leczenia przypadkach, potrzebne jest zastosowanie więcej niż jednej substancji leczniczej. Wśród preparatów dostępnych z przepisu lekarza jest kilka, w skład których wchodzą dwie substancje czynne. Należą do nich:

PREPARATY ZŁOŻONE DO STOSOWANIA ZEWNĘTRZNEGO 1.5. PREPARATY ZŁOŻONE W LECZENIU TRĄDZIKU

1) AKNEMYCIN PLUS płyn

2) DUAC ONCE DAILY GEL

3) EPIDUO żel

4) ISOTREXIN żel

5) ZINERYT proszek do sporządzania roztworu

PREPARATY ZŁOŻONE DO STOSOWANIA ZEWNĘTRZNEGO 1.5.1. AKNEMYCIN PLUS płyn

Preparat jest połączeniem dwóch omówionych wcześniej składników:
1) antybiotyku - ERYTROMYCYNY (40mg/g) oraz 2) retinoidu - TRETYNOINY (0,25mg/g)

Ma postać płynu o pojemności 25ml. Opakowanie wyposażone jest w specjalny, wygodny w użyciu APLIKATOR. Płyn nanosi się na oczyszczoną skórę. Zaleca się nie stosować w okolicy ust i nosa, oraz w okolicach sutków.

PREPARATY ZŁOŻONE DO STOSOWANIA ZEWNĘTRZNEGO 1.5.2. DUAC żel

Preparat jest połączeniem dwóch omówionych wcześniej składników:
1) antybiotyku - KLINDAMYCYNY (10mg/g) oraz 2) NADTLENKU BENZOILU (50mg/g).

Ma postać żelu. Dostępny jest w dwóch pojemnościach 15 i 30ml. Zaleca się stosować raz dziennie na wieczór (częstsze aplikacje nie poprawiają wyników kuracji). Przeznaczony jest dla pacjentów powyżej 12-tego roku życia (bezpieczeństwo stosowania w grupie dzieci poniżej 12-tego roku życia nie zostało potwierdzone). Należy unikać kontaktu z ustami, wargami, oczami oraz błonami śluzowymi. Ponieważ jak wspominałem wcześniej nadtlenek benzoilu uwrażliwia na działanie promieni UV, należy unikać ekspozycji na słońce oraz naświetlań lampami UV. Również nie należy stosować preparatu na powierzchnię skóry, która uległa poparzeniu słonecznemu. Należy również uważać na wspomniane właściwości odbarwiające tej substancji (włosy, ubrania, skóra).

PREPARATY ZŁOŻONE DO STOSOWANIA ZEWNĘTRZNEGO 1.5.3. EPIDUO żel

Preparat jest połączeniem dwóch omówionych wcześniej składników:
1) retinoidu - ADAPALENU (1mg/g) oraz 2) NADTLENKU BENZOILU (25mg/g)

Ma postać żelu. Dostępny jest w dwóch pojemnościach 15 i 30ml. Zaleca się stosować raz dziennie na wieczór (lub nawet co drugi dzień - zobacz opis retinoidów). Należy unikać kontaktu z ustami, wargami, oczami oraz błonami śluzowymi. Ponieważ obydwa składniki uwrażliwiają na działanie promieni UV, należy unikać ekspozycji na słońce oraz naświetlań lampami UV. Nie należy stosować preparatu na powierzchnię skóry, która jest wysuszona, popękana lub uszkodzona. Preparat nie był badany u pacjentów poniżej 12-tego roku życia. Mogą wystąpić podrażnienia po zastosowaniu preparatu, gdyż wszystkie składniki preparatu wykazują takie efekty uboczne (nawet substancja pomocnicza jaką jest glikol propylenowy). W przypadku wystąpienia podrażnień zaleca sie zastosowanie kremów nawilżających (nie powodujących powstawania zaskórniaków - o kosmetykach i ich wpływie na cerę trądzikową na pewno znacznie więcej w którymś z kolejnych wpisów), rzadsze stosowanie preparatu lub nawet odstawienie. Należy również uważać na wspomniane właściwości odbarwiające nadtlenku benzoilu (włosy, ubrania, skóra). Ze względu na niekorzystne działanie adapalenu na płód, nie należy stosować preparatu we wczesnym okresie ciąży. Brak jest szczegółowych badań dotyczących przenikania do mleka matki, jednak na podstawie badań ogólnego wpływu na organizm w okresie laktacji wykazano brak przeciwwskazań do stosowania leku w tym okresie (namieszałem trochę ale generalnie wynika z tego, że można stosować go w okresie karmienia piersią).

Moja osobista opinia jest jednak taka, że jeżeli jest inna metoda terapii, która daje dobre efekty to w okresie ciąży i karmienia doradzałbym zrezygnować z retinoidów (oraz leków o takim mechanizmie działania jak retinoidy), które są grupą substancji o dosyć dużym ryzyku. Jeżeli chodziłoby o moje dziecko to bym nie ryzykował. Trochę zastanowiło mnie to zdanie, które skłoniło mnie do tej słownej gmatwaniny powyżej: Cyt. "Nie przeprowadzono badań dotyczących przenikania produktu leczniczego Epiduo (adapalen/nadtlenek benzoilu) do mleka zwierząt oraz ludzi po naniesieniu na skórę. Nie przewiduje się wpływu produktu leczniczego na dziecko karmione piersią, ponieważ ogólnoustrojowy wpływ produktu leczniczego Epiduo na kobietę karmiącą piersią jest znikomy." (informacja pochodzi z indeksu leków serwisu: http://bloz.pl/). Jeżeli nie ma bezwzględnych badań wykluczających negatywny wpływ na dziecko, to same "przypuszczenia" że nic mu nie będzie jakoś mnie nie przekonują. Życzę umiejętności podejmowania właściwych decyzji, bo już sam nie wiem skąd brać informacje, które mają nam w tym pomóc.

PREPARATY ZŁOŻONE DO STOSOWANIA ZEWNĘTRZNEGO 1.5.4. ISOTREXIN żel

Preparat jest połączeniem dwóch omówionych wcześniej składników:
1) antybiotyku - ERYTROMYCYNY (20mg/g) oraz 2) retinoidu - IZOTRETYNOINY (0,5mg/g)

Ma postać żelu. Dostępny jest w dwóch pojemnościach 6 i 30ml. Zaleca się stosować raz dziennie lub dwa razy dziennie. Zwiększenie ilości preparatu nie poprawiają wyników kuracji). Podobnie jak jak w omawianych wyżej preparatach zawierających retinoidy może wystąpić podrażnienie (nie należy łączyć kuracji z innymi preparatami o działaniu wysuszającym i złuszczającym np. nadtlenkiem benzoilu, czy roztworami alkoholowymi), czy też nadwrażliwość na promienie UV. Tutaj już na szczęście znalazłem informację, iż ze względu na brak informacji dotyczących przenikania do mleka matki NIE NALEŻY stosować preparatu w okresie karmienia. Oczywiście w ciąży też nie może być stosowany. Leczenie należy przerwać na jeden cykl przed planowaną ciążą. Efekt kuracji może ujawnić się dopiero po 6 do 8 tygodniach systematycznego stosowania.

PREPARATY ZŁOŻONE DO STOSOWANIA ZEWNĘTRZNEGO 1.5.5. ZINERYT płyn

Preparat jest połączeniem dwóch omówionych wcześniej składników:
1) antybiotyku - ERYTROMYCYNY (40mg/g) oraz 2) OCTANU CYNKU (12mg/g)

Jest to preparat dwuskładnikowy. Opakowanie zawiera dwa pojemniczki - jedno z proszkiem, drugie z 30ml rozpuszczalnika. Po zmieszaniu obydwu składników na pojemnik zakładamy dołączony do zestawu specjalny APLIKATOR (podobny jak w Aknemycin Plus). Tutaj jednak można się wykazać - samodzielnie połączyć składniki i zamontować aplikator. Dla tych, którzy nie pamiętają książek i programów Adama Słodowego polecam zerknąć na YOUTUBE >> (znakomita zabawa nieprawdaż?). Ale wracając z zajęć pracy techniki do farmakologii - Zineryt to naprawdę bardzo dobry i bezpieczny preparat. Może być stosowany u kobiet w ciąży i w okresie karmienia (uczepiłem się tych ciężarnych i karmiących, jakby to była główna grupa dotknięta trądzikiem - ciąża u nastolatek pewnie odwróciłaby uwagę od pryszczy, ale to nie temat do tego bloga i też niezbyt dobry powód do żartów). Poza antybiotykiem erytromycyną preparat zawiera sól cynku, która decyduje o jego bardzo korzystnym działaniu. O cynku napiszę więcej omawiając witaminy i minerały stosowane wewnętrznie, a na pewno również przy okazji produktów żywnościowych.

Na kolejne opracowania dotyczące leków na receptę, tym razem do stosowania wewnętrznego zapraszam do kolejnego rozdziału.

Leki przeciwtrądzikowe dostępne z przepisu lekarza o działaniu ogólnym.